تفسیر صفحه 482 قرآن کریم – مسجد دانشگاه فردوسی مشهد

بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه 482 قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

 

آیات ۴۷ تا ۵۴ سوره فصلت صفحه ۴۸۲

خداوند در سه آیه بحث ناسپاسی و دلیل آن را بیان می‌فرمایند. در آیه ۴۹ خداوند اشاره‌ای به این جریان می‌کنند در آیه ۵۰ بحث کلی و در آیه ۵۱ نتیجه‌گیری را انجام می‌دهند، در آیه ۵۲ و ۵۳ حُکم این جریان مطرح می‌شود.

خداوند می‌فرمایند «لَا يَسْأَمُ الْإِنْسَانُ مِنْ دُعَاءِ الْخَيْرِ…» انسان هرگز از دعا کردن خسته نمی‌شود؛ بعضی‌ها گفتند دعا در اینجا به معنی آرزوست بعضی‌ها گفتند انسان دعا می‌کند تا زمانی که «…وَإِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ…» برای او شر و مشکلی اتفاق بیفتد یعنی همیشه می‌گوید خدایا وضعِ مالی‌ام خوب باشد اما کافیست وضعِ مادی او بد شود آن زمان بهم می‌ریزد مانند بعضی از زن و شوهرها که همیشه در ذهنشان بوده همسرش به او محبت می‌کند ولی حالا یکبار همسر بد اخلاق شد اگر برای آن زمان برنامه‌ریزی نکرده باشند بهم می‌ریزند؛

خداوند می‌فرمایند زمانیکه مشکلی در زندگی انسان ایجاد شد «…فَيَئُوسٌ قَنُوطٌ» مأیوس و ناامید می‌شود؛ در قرآن داریم «…لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ» کسی از رحمت خدا ناامید نمی‌شود مگر کافر باشد یا «…لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ…» از رحمت خدا ناامید نشوید؛ یأس و قَنُوط به معنی ناامید شدن است اما نظر بعضی از مُفسرین این است که یأس زمانی است که در دل انسان اتفاق می‌افتد و بروز ظاهری ندارد اما قَنُوط زمانی است که یأس بروز ظاهری پیدا می‌کند، خداوند می‌فرمایند انسان‌هایی که ناامید هستند انسان‌های ضعیفی‌اند و کوچک‌ترین مشکلِ در زندگی را نمی‌توانند تحمل کنند؛

یکی از سوال‌های جلسه خواستگاری این است که آیا شخص ناامید است یا نه، اگر صحبت‌هایش ناامیدکننده‌ بود این شخص به درد زندگی نمی‌خورد؛ امروز دشمن ناامیدی را به جامعه‌ی ما تزریق می‌کند مدام می‌گوید کار، امنیت، شغل و پولی نیست، باید به خدا امیدوار بود؛ در ادامه خداوند می‌فرمایند «وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ هَذَا لِي…» اگر پس از رنجى كه به او رسيده رحمتى بچشانيم می‌گوید این حق من است اما اگر بدی به او برسد از جانب خدا می‌داند درصورتیکه بدی یا از جانب خود ما یا از جانب مردم رسیده مثلا به شخصی می‌گویید موسیقی حرام گوش نده سرطان کبد می‌گیری می‌گوید حداقل ۱۰ موسیقی‌دان را می‌شناسم که بالای ۴۰ سال عمر کردند، خدا به انسان عقل داده چون به دین عمل نکردیم در زندگی مشکلات ایجاد شد؛

خداوند می‌فرمایند چون به قیامت ایمان ندارند ناسپاسی می‌کنند یعنی ریشه‌ی تمام مشکلات عدم ایمان به قیامت است؛ در آیه ۵۱ خداوند قطعنامه کلی و خلاصه‌ی دو آیه قبلی را در یک جمله بیان می‌فرمایند «وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ…» زمانیکه به انسان نعمتی می‌دهیم روی برمی‌گرداند «…وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِيضٍ» چون بلايى به او رسد دعاىِ فراوان می‌کند؛

مهندسی در طبقه ۱۵ ساختمان ایستاده بود می‌خواست کارگری که پایین بود را صدا بزند چون صدایش به آن کارگر نمی‌رسید ۱۰ هزار تومن را پایین انداخت آن کارگر ۱۰ هزار تومن را برداشت این بار مهندس یک تراول را پایین انداخت کارگر تراول را برداشت و توی جیبش گذاشت آخر مهندس سنگریزه‌ای را به سمت پایین انداخت، تا سنگریزه به سر کارگر خورد سرش را بالا آورد گاهی وقت‌ها خدا نعمت‌ها را می‌دهد نگاهی به بالا نمی‌کنیم لازم است سنگریزه‌ای در زندگی بیاید تا سر را بلند کنیم و بفهمیم خدایی وجود دارد، خیلی از مشکلات در زندگی باعث رشد انسان می‌شود، هرچه طلا بیشتر در کوره باشد عیارش بیشتر می‌شود هرچه سختی بیشتر قیمت هم بیشتر می‌شود؛

بعضی‌ها می‌گویند خداوند ما را دوست ندارد به همین خاطر در زندگی مشکلات داریم، اگر قرار بود خدا کسی را دوست نداشته باشد و به او سختی بدهد پس نباید ائمه را دوست می‌داشت درصورتیکه برعکس است هرچه انسان عزیزتر باشد در پیشگاه خدا مشکلاتش هم بیشتر می‌شود «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ فِي كَبَدٍ» انسان در سختی آفریده شده؛ تلوزیون و بیلبوردهایی که فقط تبلیغ زندگی بدون رنج را می‌کنند فریبمان ندهد اگر مؤمن شدیم امتحان هم می‌شویم البته انسان دنبال سختی نیست دنبال این است که زندگی خوبی داشته باشد ولی برای انسان مشکلات ایجاد می‌شود و انسان باید صبر کند و شکر خدا را به جا آورد.