بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه ۴۵۰ قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

 

آیات ۱۰۳ تا ۱۲۶ سوره صافات صفحه ۴۵۰

در آیه ۱۰۱ خداوند می‌فرمایند «فَبَشَّرْنَاهُ بِغُلَامٍ حَلِيمٍ» ما فرزند بردباری را به ابراهیم دادیم «فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ قَالَ يَا بُنَيَّ إِنِّي أَرَى فِي الْمَنَامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرَى…» زمانیکه با او به جايگاه سَعى رسيد گفت پسرم خواب دیدم که تو را ذبح کردم نظر تو چیست؛

[خوابِ پیامبران عین وحی است خواب ما حجت نیست حتی اگر قطعا اتفاق بیفتد اما در بعضی از جاها کمک کار است مثلا انسان یکی از رفتگانش را در خواب می‌بیند می‌گوید من باید به فلان بَقال ۱۰۰۰ تومن می‌دادم اینجا دچار مشکل شدم این خواب برای ما حجت شرعی نیست ما می‌توانیم آن ۱۰۰۰ تومن را ندهیم مواخذه‌مان هم نمی‌کنند اما کمک کار است]

«…قَالَ يَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِي إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِينَ» ای پدر به چیزی که دستور داده شده‌ای عمل کن ان شاءالله من را از صابرین خواهی یافت؛ حضرت اسماعیل نگفت ای پدر شما پیامبر خدا هستی به خدا بگو امتحان دیگری بکند سریع می‌گوید ای پدر همان چیزی که خداوند صلاح دانسته را انجام بده یعنی من در زندگی برای خودم نظری ندارم آن چیزی که خدا صلاح دانسته همان است حضرت ابراهیم و اسماعیل تسلیم واقعی بودند؛ «فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِينِ» زمانیکه هر دو تسلیم شدند و پیشانی او را بر خاك نهاد؛

خداوند اشاره نمی‌کند که شیطان ۷ بار به ابراهیم گفت این کار را انجام نده نکته: هر چیزی که انسان را از خدا باز بدار آن چیز شیطان می‌شود یک زمانی شیطان ابلیس، قارون، یزید، هارون الرشید و… است امروز هم تمام خباثت‌های عالَم جمع شده اسمش آمریکا و رژیم غاصب صهیونستی شده؛ «وَنَادَيْنَاهُ أَنْ يَا إِبْرَاهِيمُ» ندا آمد که ای ابراهیم «قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْيَا إِنَّا كَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ» رؤیایت را تحقق دادی ما نيكوكاران را چنين پاداش مى‏دهيم؛ «إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْبَلَاءُ الْمُبِينُ» این آزمایش آشکاری بود «وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ» ما ذبح عظيمي را فداي او كرديم؛

نکته ۱- سخت‌ترین امتحان را حضرت ابراهیم داد به همین دلیل در میان پیامبران بعد از پیامبر مکرم اسلام بالاترین درجه را دارد.

۲- بعد از این همه آزمایش خداوند در قرآن می‌فرمایند «…إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا…» من تو را امام مردم قرار دادم؛ از همین آیه ثابت می‌شود که امامت، معصوم بودن را لازم دارد مقام امامت بالاتر از مقام رسالت و نبوت است ۱۴ معصوم قابل قیاس با پیامبران نیستند و مقامشان خیلی بالاتر است.

۳- «وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ» چیزی که معروف است این است که گوسفندی را فرستادیم اما تفسیر دیگری هم دارد که به جریان کربلا برمی‌گردد یعنی اگر خداوند از حضرت ابراهیم تعریف و تقدیر می‌کند که یک فرزندش را به قربانگاه برد امام حسین علیه السلام چکار کرد که علی اکبر إرباً إربا شد چطوری حضرت ابراهیم می‌توانست تحمل کند علی اصغری روی دستش پَرپَر شود، زن و بچه‌اش به اسارت در بیایند، فرزند و خواهرش را به بازار برده فروش‌ها ببرند «وَفَدَيْنَاهُ بِذِبْحٍ عَظِيمٍ» ذبح عظیم و امتحان اباعبدلله بود.