بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه ۴۲۱ قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

آیات ۲۳ تا ۳۰ سوره احزاب صفحه ۴۲۱

در آیه ۲۳ خداوند می‌فرمایند «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا» بعضی از مؤمنین هستند که در آن عهد و پیمانی که با خدا بستند صادقانه وفا کردند بعضی از آنها به شهادت رسیدند «… وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ…» و بعضی‌ها هم منتظر شهادت هستند؛ بالاتر از شهادت نیست؛

۱- پیامبر شنیدند شخصی این دعا را می‌کند «اَللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ خَیْرَ مَا تُسْأَلُ» خدایا از تو می‌خواهم بهترین چیزی را که به بندگان شایسته‌ات مرحمت می‌کنی به من مرحمت کنی، پیامبر فرمودند اگر دعایش مستجاب شود شهید می‌شود و شهید شد.

۲- پیامبر فرمودند «فَوْقَ کُلِّ ذى بِرٍّ بِرٌّ حَتّى یُقْتَلَ فى سَبیلِ اللّهِ فَاذِا قُتِلَ فى سَبیلِ اللّهِ فَلَیْسَ فَوْقَهُ بِرٌّ بر» بالاتر از هرکارِ خیرى، خیر و نیکى دیگرى است مگر کسی که در راه خدا به شهادت برسد که بالاتر از کشته شدن در راه خدا خیر و نیکى نیست.

۳- پیامبر فرمودند «أشرَفُ المَوتِ قَتلُ الشَّهادَةِ» شرافتمندانه‌ترین مرگ شهادت است.

۴- امام سجاد علیه السلام می‌فرمایند: هیچ قطره‌ای نزد خداوند عزوجل محبوب‌تر از دو قطره نیست یکی قطره‌ی خونی که در راه خدا ریخته شود و دیگری قطره‌ی اشکی که بنده در دلِ شبِ تار برای خدای عزوجل می‌ریزد.

۵- امام سجاد می‌فرمایند: ستایش از آن اوست ستایشی که به واسطه‌ی آن در زمره‌ی اولیای نیک‌بخت او و در مقام شهیدان درآییم.

۶- حضرت علی علیه السلام در دعا برای هاشم بن عتبه می‌فرمایند: خدایا شهادت در راه خودت و سازگاری و همراهی با پیامبرت را روزی او فرما.

۷- حضرت علی علیه السلام در جنگ صفین این دعا را می‌خواندند: بار خدایا؛ ای پروردگارِ آسمانِ برافراشته اگر ما را بر دشمنان چیره کردی از ستمگری دورمان گردان و به حق راهنمایی‌مان گردان و اگر آنان را بر ما چیرگی دادی شهادت را روزیِ ما کن و از فتنه نگاه‌مان دار

۸- حضرت علی علیه السلام در عهدنامه‌ی مالک در آخرین جمله‌اش می‌فرمایند: من از خداوند به رحمت گسترده و قدرتِ عظیمش بر برآوردنِ هر خواهش و مطلوبی مسألت دارم که عاقبتِ من و تو را به سعادت و شهادت ختم بفرمایند.

۹- حضرت علی می‌فرمایند: کسی که از مرگ بِگُریزد نه بر عمرش افزوده می‌شود و نه گریختن مانع فرا رسیدن مرگش می‌شود ، بعضی‌ها سوال می‌کنند که چرا شما مدام طلب شهادت می‌کنید؟ ما که در دعایمان نگفتیم الان شهید شویم گفتیم هر وقت قرار است بمیریم با شهادت بمیریم شهادت زود مُردن نیست خوب مُردن است.

۱۰- پیامبر می‌فرمایند: سوگند به آنکه جانم در دست اوست دوست دارم که در راه خدا کُشته شوم و سپس زنده گردم و باز کُشته شوم و بار دیگر زنده گردم و باز کُشته گردم.

۱۱- حضرت علی علیه السلام به پیامبر عرض می‌کنند: ای رسول خدا مگر در روز اُحد که تعدادی از مسلمانان شهید شدند و من از شهادت محروم ماندم و این امر بر من گران آمد به من نفرمودید مژده باد تو را که در آینده به شهادت خواهی رسید؟ رسول خدا فرمودند همین طور است در آن صورت صبر تو چگونه خواهد بود؟ عرض شد ای رسول خدا اینجا جای صبر نیست بلکه جای شادی و شکر است.

۱۲- حضرت علی می‌فرمایند: اگر سخن بگویم می‌گویند برای حکومت حرص می‌زند و اگر خاموش مانم می‌گویند از مرگ می‌ترسد هیهات به خدا سوگند که اُنسِ پسرِ ابوطالب با مرگ بیشتر از اُنسِ کودک با پستانِ مادرش است.

۱۳- حضرت علی می‌فرمایند: همانا گرامی‌ترینِ مرگ کُشته شدن است سوگند به آنکه جان پسرِ ابی‌طالب در دست اوست هزار ضربتِ شمشیر بر من از جان دادن در بستر که با طاعت خدا همراه نباشد آسان‌تر است.

۱۴- پیامبر می‌فرمایند: هیچ کس نیست که پس از مرگ در نزد خداوند از خیر بهره‌مند باشد و در عین حال خوش داشته باشد که به دنیا برگردد گرچه همه دنيا به او داده شود، مگر شهيد كه چون فضيلت شهادت را می‌داند، آرزو می‌كند برگردد تا در دنيا كشته شود.

۱۵- پیامبر می‌فرمایند: هر که به راستی خواهان شهادت باشد ثواب آن به او داده می‌شود هرچند به شهادت نرسد.

۱۶- هر که صادقانه شهادت را از خدا مسألت کند خداوند او را به منزلت‌های شهیدان برساند هرچند در بستر خود بمیرد.

۱۷- حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند: مؤمن در هر حالی که بمیرد و در هر لحظه و ساعتی جانش گرفته شود شهید است.

۱۸- پیامبر می‌فرمایند: هر که بر دوستی آل محمد بمیرد شهید است.

۱۹- امام حسین می‌فرمایند: هیچ یک از شیعیان ما نیست مگر اینکه صدیق و شهید است زید بن ارقم می‌گوید گفتم چگونه چنین چیزی ممکن است در حالیکه آنان در بسترهای خود می‌میرند؟ حضرت فرمود مگر کتاب خدا را نخوانده‌ای که خداوند در کتاب خودش می‌فرماید « وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُولَئِكَ هُمُ الصِّدِّيقُونَ وَالشُّهَدَاءُ عِنْدَ رَبِّهِمْ…» کسانی که به خدا و فرشتگان او ایمان آوردند همانا صدیقان و شهیدان در نزد خداوند هستند سپس فرمود اگر شهادت فقط اختصاص به کسی داشت که با شمشیر کُشته شود در آن صورت شهداءِ خدا اندک بودند.

۲۰- برترینِ شهدا «اَفْضَلُ الشُّهَداءِ الِّذينَ يُقاتِلُونَ فىِ الْصَّفِ الاَوَّلِ» بالاترین درجه‌ی شهیدان را کسانی دارند که در خط مقدم با دشمن می‌جنگند اينان در بالا خانه‌هاى بهشت می‌آرمند، پروردگارشان به روى آنان مى‌خندد و هرگاه پروردگارت، در جايى، به بنده‌اى لبخند زند، حسابرسى ندارد.

۲۱- پیامبر فرمودند: هر که در راه خدا مجروح شود در روز قیامت بویش همچون مُشک باشد و رنگش مانند رنگ زعفران و نشان شهیدان بر اوست و هر که از روی اخلاص شهادت را از خدا بخواهد خداوند اجر شهید به وی دهد هر چند در بسترش بمیرد.

۲۲- امام حسن می‌فرمایند: جَدِ محبوبم رسول خدا به من فرمود که امر امامت را ۱۲ امام از اهل بیت و برگزیدگان او برعهده خواهند گرفت هیچ یک از ما نیست مگر آنکه یا کُشته می‌شویم یا مسموم.

۲۳- امام رضا می‌فرمایند: «ما مِنّا إلی مَقتُول» هیچ یک از ما نیست مگر اینکه کُشته می‌شویم.

۲۴- امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: «وَاللهُ ما مِنا إلی مقتول» به خدا سوگند که هیچ یکی از ما نیست مگر اینکه کُشته و شهید شویم؛ «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلًا».