اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
بسم الله الرحمن الرحیم
خلاصه جلسه تفسیر:
«عباد الرحمن ألذين يمشون علي الأرض هوناً»
۱۳ صفت مطرح شده در سوره ی فرقان به بررسی عباد الرحمن (بندگان خدا) میپردازد.
ذکر رحمن بخاطر این است که ویژگی رحمت را کاملا منتقل کند.
«عباد الرحمن ألذين يمشون علي الأرض هوناً»
تواضع اولین صفت است. یعنی در راه رفتن تکبر ندارند.
راه رفتن از مصادیق نشان دادن تکبر است.
عباد الرحمن راحت و آسان زندگی میکنند. برای دیده شدن در چشم دیگران، به خود سخت نمیگیرند.
این آسان گیری در سایر امور زندگی مثل چیدن اثاثیه منزل، مدل لباس پوشیدن یا حتی صحبت کردن هم وجود دارد.
«و لقد يسرنا القرآن للذكر»؛ خدا هم میتوانست جوری صحبت کند که هیچکس متوجه نشود؛ ولی…!
در مقابل، عباد الرحمن چیزهایی را سخت میگیرند که خدا سخت گرفته؛ مثل حق الناس.
عباد الرحمن اهل تواضع اند و منت نمیگذارند. منت گذاشتن به واسطه ی تکبر است.
در روایت نقل شده که ثمره ی علم هم تواضع است. یعنی آنکس که علمش بیشتر است تواضعش هم بیشتر است. اگر غیر از این باشد پس آن علم، علم واقعی نیست!
به طور مثال، پیامبر رحمت صلی الله علیه و آله و سلم که عالم ترین بودند در شبانه روز، ۱۰۴ بار به سجده میرفتند چون نوافل هم بر ایشان واجب بود ولی ما در هر شبانه روز ۳۴ مرتبه در سجده، پیشانی بر خاک میمالیم.
از مهم ترین آفت های تکبر، سلب توفیق است.
مثلا انسان میگوید من بروم پای درس فلانی؟ من سوادم از او بیشتر است! و عقب میماند…
هرکس به هرچه مغرور شد و به آن دل خوش کرد، از همانجا لطمه و ضربه میخورد.
روی بعضی الفاظ هم باید دقت کرد؛ مثلا اعتماد به نفس به این معنی که خودمان را برتر بدانیم این مورد تائید اسلام نیست.
بلکه اعتماد به نفس به معنی عزت نفس، خوب است.
تواضع باعث میشود انسان جلو بیفتد… آن چیزی که شیطان را به زمین زد همین تکبرش بود؛ وگرنه نماز وعبادت او از همه ی ما بیشتر بود.
شب بعد از معراج شیطان به محضر رسولالله صلی الله علیه و آله و سلم آمد و پرسید: شما در فلان آسمان یک منبر واژگون و نیم سوخته ندیدید؟
فرمودند: چرا دیدم.
عرض کرد: آن منبر من بود که بر آن مینشستم و فرشتهها را نصیحت میکردم. گاهی تسبیحم از دستم میافتاد. فرشته ها هجوم میآوردند برای تبرک جستن به آن و من خوشم میآمد.
همین خوش آمدن و تکبر به او ضربه زد.
در روایت است که سه گناه از اولین گناهان آدم بود؛ که اولینش تکبر بود.
خداوند ان شاءالله ما را از تکبر دور و به همه ما تواضع عنایت فرماید.
بدون دیدگاه