بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه ۴۶۹ قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

آیات ۱۷ تا ۲۵ سوره غافر صفحه ۴۶۹

در آیه ۱۹ خداوند می‌فرمایند «يَعْلَمُ خَائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ» خداوند خیانت چشم‌ها و آنچه که در سینه‌ها مخفی شده را می‌داند؛

خیانت چشم‌ها مصادیق زیادی دارد مثلا ۱- دوستش به کسی پیامک می‌دهد او هم نگاه می‌کند ۲- ما را به مهمانی دعوت کردند تا درب کمد باز می‌شود ما داخل کمد را نگاه می‌کنیم ۳- عمدا به نامحرم نگاهی می‌اندازیم؛

انواع تجسس: ۱- تجسس با گوش دو نفر با هم صحبت می‌کنند گوشش را جلو می‌برد که بشنود چه می‌گویند ۲- تجسس با بینی بو می‌کشد که ببیند چه چیزی درست کرده ۳- تجسس با سوال مدام می‌پرسد چه اتفاقی افتاده ۴- تجسس با لمس ۵- تجسس با چشم که مهمترین تجسس است، چشم اقیانوسی است که هیچ وقت پُر نمی‌شود، درمان‌های چشم‌چرانی ۱- محاسبه و مراقبه یعنی شب به شب حساب کند که امروز چند نگاهِ حرام داشته، روانشناسان می‌گویند کسانی که به بیماری چشم‌چرانی (سادیسم) مبتلا هستند نمی‌توانند تمرکز داشته باشند ۲- یاد قیامت ۳- نماز ۴- جریمه گذاشتن ۵- عبور نکردن از مکان‌هایی که محل اختلاط است مثلا سر کلاس خانمی با وضع بدی کنفرانس می‌دهد اجباری نیست که نگاه کند سرش را پایین بیندازد [چشم‌چرانی در آقایان بیشتر است]، اگر انسان به چشم‌چرانی معتاد شد حتی ازدواج هم جواب نمی‌دهد یعنی اگر ازدواج کرد باز هم چشم‌چرانی او سر جای خودش است و علاقه‌اش نسبت به همسرش کم می‌شود.

اینکه خداوند می‌فرمایند خیانت چشم‌ها را می‌داند دو معنا دارد: ۱- گاهی وقت‌ها انسان به وسیله‌ی چشم به خدا خیانت می‌کند ۲- چشم به خود انسان خیانت می‌کند یا انسان به چشمِ خودش خیانت می‌کند یعنی انسان با چشم‌چرانی به خودش خیانت می‌کند چون کسی که اهل چشم‌چرانی نیست زندگی خیلی راحتی دارد آیه قرآن است «قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِكَ أَزْكَى لَهُمْ…» به مردان با ايمان بگو چشم‌هایشان را پایین بیندازید پاكدامنى ورزند كه اين براى آنان پاكيزه‏تر است؛ یکی از مصادیق زندگی راحت دوری از نگاه به نامحرم و نگاه حرام است، کسی که چشم‌چران باشد به مرور زمان آبروی خودش را هم می‌بَرد اوایل که چشم‌چرانی می‌کند خیلی مواظب است که ظاهر حفظ شود و کسی او را نبیند کم کم که به چشم‌چرانی اعتیاد پیدا کرد جلوی بقیه هم نگاه می‌کند دیگر آبرویی برایش نمی‌ماند می‌بینید ۶۰-۵۰ سال سن دارد استاد شده ولی چشمش مدام یک جایی می‌رود، چشم‌چرانی دنیا و آخرت برای انسان نمی‌گذارد؛ خداوند می‌فرمایند هر چیزی را که در سینه‌ها مخفی می‌کنند مثلا عشق، علاقه، سوءِ ظنِ و بدگمانی نسبت به مردم همه را می‌دانیم، مشکل این گناهان این است که انسان را از شفاعت دور می‌کند چون در آیه ۱۸ خداوند می‌فرمایند «…مَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ حَمِيمٍ وَلَا شَفِيعٍ يُطَاعُ» روز قیامت برای ظالمین نه دوستی است (حمیم از حَم، به معنی آب جوش است دوست صمیمی را حمیم می‌گویند چون مثل آب جوش با انسان گرم است) و نه شفاعت‌گری پذیرفته می‌شود؛ روایت داریم که اگر انسان گناهی انجام داد و این گناه باعثِ ناراحتی‌اش شد ما او را شفاعت می‌کنیم؛ اگر گناهی انجام دادیم و ناراحت شدیم یعنی این قلب زنده است.