بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه 454 قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

 

خداوند در آیه ۱۷ می‌فرمایند پیامبر «اصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ ذَا الْأَيْدِ إِنَّهُ أَوَّابٌ» بر آنچه که دشمنان می‌گویند صبر کن و بنده‌ی ما داوود را یاد کن او صاحب قدرت و اهل توبه و انابه بود؛ بالاترین مرتبه که انسان می‌تواند به آنجا برسد مرتبه‌ی عبودیت است، خداوند در جاهای مختلف قرآن پیامبران را عبد خطاب می‌کند «سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى…» وقتی خداوند می‌خواهند از بعضی از پیامبران تعریف کند می‌فرمایند «…نِعْمَ الْعَبْدُ إِنَّهُ أَوَّابٌ» آنها بنده‌های خوب ما بودند و خیلی توبه می‌کردند؛ خداوند از آیه ۱۷ تا ۲۰ برای حضرت داوود ۱۰ کمال بیان می‌کنند.

۱- الگوی صبر برای پیامبر «اصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوُودَ…»

۲- بنده‌ی خدا «…عَبْدَنَا دَاوُودَ…»

۳- صاحب قدرت «…ذَا الْأَيْدِ…»

۴- بازگشت به خدا و اهل انابه‌ی مداوم، أَوَّاب کسی است که زیاد استغفار می‌کند.

۵- تسخیر کوه‌ها و هم نوایی آنها با او «إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهُ يُسَبِّحْنَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِشْرَاقِ»

۶- پرندگان تحت تسخیرش بودند «وَالطَّيْرَ مَحْشُورَةً…»

۷- هم نوایی پرندگان با او در انابه و توبه «…كُلٌّ لَهُ أَوَّابٌ»

۸- دادن حاکمیت و حکومت به او «وَشَدَدْنَا مُلْكَهُ…» ما پایه‌های حکومتش را محکم کردیم.

۹- داشتن حکمت الهی «…وَآتَيْنَاهُ الْحِكْمَةَ…» هم تدبیر و هم قدرت داشت، قدرتِ بی‌تدبیر انسان را دیکتاتور بار می‌آورد هیتلر و صدام قدرت داشتند اما تدبیر نداشتند.

۱۰- داوری حق و فیصله دادنِ تمام اختلافات «…فَصْلَ الْخِطَابِ»؛ خداوند می‌فرمایند حضرت داوود که اینقدر قدرتمند و با ذکاوت بود در قضاوت عجله کرد به همین خاطر می‌گویند «العجلة من الشیطان» ، خداوند می‌فرمایند دو نفر بطور ناگهانی جلوی حضرت داوود پریدند حضرت داوود خیلی ترسید گفتند «…قَالُوا لَا تَخَفْ خَصْمَانِ بَغَى بَعْضُنَا…» نترس ما اختلاف داریم آمدیم اختلاف ما را برطرف کنی حضرت داوود «…الْمِحْرَابَ» در محراب قضاوت می‌کرد ]حضرت علی علیه السلام و پیامبر مکرم اسلام در محراب قضاوت می‌کرد یعنی باید مسجد به جایگاهی برسد که همه‌ی امور در مسجد باشد خداوند در قرآن می‌فرمایند «…فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَنْ يَتَطَهَّرُوا…» مسجد پایگاهِ اصلی انسان‌سازی است در معماری اسلامی چیزی به نام فرهنگ‌سرا نداریم حتی در نوع شکل معماری نباید خانه‌ای از گلدسته‌ی مسجد بالاتر باشد در واتیکان اجازه نمی‌دهند تا چند کیلومتر اطرافِ کاخ واتیکان ساختمانی ساخته شود.

روایت داریم ۱- «لاصَلاةَ لِجارِ المَسجِدِ إلاّ فی المَسجدِ» نماز همسایه‌ی مسجد جز در مسجد پذیرفته نیست.

۲- کسی که صدای اذان مسجد را می‌شنود باید به مسجد بیاید.

۳- کسی که ۴۰ خانه تا مسجد فاصله داشته باشد نمازش جز در مسجد پذیرفته نیست[ «إِنَّ هَذَا أَخِي لَهُ تِسْعٌ وَتِسْعُونَ نَعْجَةً وَلِيَ نَعْجَةٌ وَاحِدَةٌ» برادر من ۹۹ گوسفند و من یک میش دارم او مى‏گويد آن را به من بده حکمش چیست؟ حضرت داوود بلافاصله بیان می‌کند «…لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ…» عجب ظلمی می‌کند؛ حضرت داوود تا این جمله را می‌گوید متوجه می‌شود این دو فرشته بودند و برای امتحان او آمده بودند، چون حضرت داوود دفاعِ آن یکی را نشنید پس چنین قضاوتی اشتباه بود «…فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهُ وَخَرَّ رَاكِعًا وَأَنَابَ» استغفار و توبه کرد خداوند هم می‌فرمایند ما او را بخشیدیم «فَغَفَرْنَا لَهُ…» بعد خداوند می‌فرمایند «يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوَى…» ما تو را در روی زمین خلیفه‌ی خود قرار دادیم پس بین مردم به حق قضاوت کن و از هوای نفس تبعیت نکن؛ مهمترین چیزی که یک قاضی را یا حاکم را به راه خلاف می‌کشاند تبعیت از هوای نفس است.