بسم الله الرحمن الرحیم

تفسیر صفحه ۴۱۵ قرآن کریم

دانشگاه فردوسی مشهد

آیات ۱ تا ۱۱ سوره سجده صفحه ۴۱۵

در آیه ۱ و ۲ خداوند می‌فرمایند «الم تَنْزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ» این قرآن که هیچ شکی در آن نیست از جانب رب العالمین نازل شده است.

سوال: خداوند می‌فرمایند در قرآن هیچ شکی نیست پس چرا افرادی در رابطه با قرآن شک کردند؟ گروه‌ اول کسانی هستند که نمی‌بینند و متوجه نمی‌شوند، گروه دوم هم کسانی که نمی‌خواهند بفهمند؛ خداوند می‌فرمایند « أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ…» بلکه به آن کافرانی که به قرآن تهمت می‌زنند بگو این از جانب خداوند حق است تا قومی را كه پيش از تو بيم‏ دهنده‏‌اى براى آنان نيامده است هشدار دهى،

سوال: در سوره‌های مختلف قرآن خداوند می‌فرمایند هیچ قومی نیست مگر برای آنها پیامبری فرستاده باشیم چرا در اینجا خداوند می‌فرمایند قومی که پیش از تو پیامبری برای آنها نیامده است؟ نکته کلمه‌ی قوم است اعراب عربستان و حجاز در آن زمان به صورت اقوامِ متشکل و گروه در نیامده بودند و اولین حکومت در آنجا را خود پیامبر مکرم اسلام در مدینه شکل می‌دهد، خداوند می‌فرمایند پیامبری را برای آنها فرستادیم که ندایِ حقانیتش در تمام دنیا داده خواهد شد.

«… وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ…»[۱] و ما تو را جز بشارت‌گر و هشداردهنده براى تمام مردم نفرستاديم؛ در آیه ۴ خداوند می‌فرمایند « اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ…» خدا کسی است که آسمان‌ها و زمین را و هر چیزی که بین آنها بود در ۶ روز خلق کرد؛ یَوم و نَهار هر دو به معنی روز است اما نَهار روزی است که در مقابلِ شب است ولی یَوم به معنی روزگار و دوران است خداوند در ۶ دوران زمین و آسمان را خلق کرد؛ چرا خداوند نفرمودند «… كُنْ فَيَكُونُ…»؟ خداوند همه چیز را از راه طبیعی و با اسباب و علل خودش خلق کرده است یعنی خداوند می‌تواند بچه را بدون پدر متولد کند (حضرت عیسی)، خداوند می‌تواند بچه‌ای را بدون پدر و مادر خلق کند (حضرت آدم) اما کارهای خدا از روی دقت، صبر و با اسباب و علل و با حالت طبیعی است، در آیه ۵ خداوند می‌فرمایند «… ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ…» در روز قیامت که یک روز آن معادل هزار سال است شما بازخواست می‌شوید؛

در سوره معارج داریم که «… فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ»[۲] هر روز قیامت معادل ۵۰ هزار سال است، چطور متوجه شویم که هر روز قیامت ۱۰۰۰ یا ۵۰ هزار سال است؟ خداوند در قرآن خیلی از چیزها را متشابهات قرار داده که ضرورتِ رجوع به امام معصوم مشخص شود یعنی تفسیر این دو را امام معصوم باید بگوید،معصومین می‌فرمایند روز قیامت ۵۰ ایستگاه دارد و هر ایستگاهی ۱۰۰۰ سال طول می‌کشد که  جمعاً ۵۰ هزار سال می‌شود مثلا یک ایستگاهِ آن حق الناس است، یکی مربوط به زبان یکی مربوط به شهوات است، انسان تازه متوجه می‌شود که چرا وقتی روز قیامت سوال می‌شود که شما چقدر عمر کردید؟ می‌گویند ما بخشی از روز را عمر کردیم اگر یک نفر ۷۵ سال عمر کرده باشد نسبت به ۵۰ هزار سال چیزی نزدیک به ۳ دقیقه می‌شود برای همین است که روز قیامت یِومُ الحَسرَت است.

در آیات ۷ و ۸ خداوند می‌فرمایند « الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ» ما انسان نخستین را از خاک خلق کردیم « ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ» سپس نسل‌ او را از آبِ بی مقدار و پوچ خلق کردیم؛ خداوند آدم را از گِل خلق کرد و نسل او را از نطفه خلق کرد؛

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند مَا لاِبْنِ آدَمَ وَالْفَخْرِ: أَوَّلُهُ نُطْفَةٌ، وَآخِرُهُ جِيفَةٌ، وَلاَ يَرْزُقُ نَفْسَهُ، وَلاَ يَدفَعُ حَتْفَهُ[۳] تعجب می‌کنم از بچه آدم به خاطر این غرور و تکبرش که اولش یک نطفه‌ی گَندیده است و آخرش لاشه‌ی پوسیده است بین این دو هم حمل کننده‌ی نجاست است.

[۱]  آیه ۲۸ سوره سبأ 

[۲]  آیه ۴ سوره معارج

[۳] حکمت ۴۵۴ نهج البلاغه